Kết quả các khảo sát và dự báo cho thấy phe Dân chủ có khả năng kiểm soát Hạ viện còn phe Cộng hòa vẫn duy trì được thế đa số sít sao tại Thượng viện.
Giới phân tích đưa ra các kịch bản khác nhau, trong đó phe Dân chủ có ít khả năng kiểm soát lưỡng viện hơn là phe Cộng hòa. Phe Dân chủ kiểm soát riêng Thượng viện, bỏ qua Hạ viện gần như không thể xảy ra.
Mỗi kết quả dẫn đến một sự thay đổi nhất định trong xu hướng chính trị của quốc hội Mỹ. Dưới đây là một số kịch bản cùng tác động tiềm ẩn tương ứng.
Kịch bản 1: Dân chủ kiểm soát Hạ viện, Cộng hòa giữ thế đa số ở Thượng viện
Giới dự báo nhận định kịch bản Dân chủ giành lại Hạ viện còn Cộng hòa duy trì thế đa số ở Thượng viện dễ xảy ra nhất. Số liệu trên trang FiveThirtyEight cho thấy Dân chủ có 80% cơ hội chiếm Hạ viện bằng việc giành thêm ít nhất 23 ghế, tương đương tỷ lệ Cộng hòa giữ vững vị thế ở Thượng viện.
Kết quả này tạo ra một quốc hội chia rẽ, dẫn đến nguy cơ có nhiều bế tắc hơn là sự hợp tác lưỡng đảng. Tuy nhiên, chứng khoán Mỹ lại có xu hướng diễn biến tốt trong những giai đoạn tương tự trong quá khứ.
“Thị trường chứng khoán thường đi lên trong thời kỳ bế tắc”, Joseph Song, nhà kinh tế tại Bank of America Merrill Lynch (BofAML), nói. “Dưới thời một tổng thống Cộng hòa, quốc hội chia rẽ là kết quả tốt nhất, mang lại lợi nhuận trung bình hàng năm 12% cho chỉ số S&P 500”.
Lori Calvasina, đứng đầu bộ phận chiến lược chứng khoán Mỹ tại RBC Capital Markets, cho biết thị trường kỳ vọng kịch bản này và rõ ràng xu thế sẽ là giá lên.
“Các nhà đầu tư chứng khoán đã kỳ vọng một quốc hội chia rẽ”. Chỉ ít người tin “một đảng sẽ kiểm soát lưỡng viện”.
Kịch bản 2: Cộng hòa kiểm soát lưỡng viện, thế đa số sít sao tại Hạ viện
Dù phe Dân chủ đang trên đà giành lại quyền kiểm soát tại Hạ viện, phe Cộng hòa vẫn có cơ hội giữ thế đa số sít sao. FiveThirtyEight nhận định tỷ lệ này là 15%.
Kịch bản 2 có ít khả năng xảy ra hơn kịch bản 1 nhưng lại có ảnh hưởng mạnh hơn đến các chính sách kinh tế.
Kiểm soát lưỡng viện giúp chính quyền Trump dễ thúc đẩy việc xóa bỏ và thay thế Obamacare. Phó tổng thống Mike Pence từng nói đảng Cộng hòa có thể thử thêm lần nữa trong việc cải cách đạo luật chăm sóc sức khỏe.
Các chính sách thuế sẽ không vấp phải nhiều cản trở, đặc biệt nếu đảng Cộng hòa có thể mở rộng thế đa số Thượng viện từ chênh lệch 51 – 49 ghế hiện tại.
Hồi tháng 9, Hạ viện đã thông qua 3 dự luật có tên gọi chung là “cải cách thuế 2.0”. Ông Trump gần đây đề xuất giảm thuế 10% cho tầng lớp người Mỹ thu nhập trung lưu, chỉ vài tuần trước bầu cử giữa kỳ, khiến nhiều thành viên Cộng hòa và quan chức Nhà Trắng bất ngờ.
Lĩnh vực bán lẻ và lọc dầu dự kiến cũng hưởng lợi.
“Về ngắn hạn, chứng khoán Mỹ sẽ hưởng lợi từ hy vọng giảm thuế và giảm quy định”, theo Johannes Mueller, đứng đầu bộ phận nghiên cứu vĩ mô tại DWS. “Về dài hạn, rủi ro kinh tế Mỹ quá nóng gia tăng”.
Ông Trump năm 2017 ký đạo luật giảm thuế liên bang với doanh nghiệp từ 35% còn 21%. Điều này giúp S&P 500 tăng trưởng 2 con số. Kỳ vọng thuế doanh nghiệp giảm hơn nữa cũng giúp thị trường chứng khoán Mỹ khởi sắc. S&P 500 và Dow Jones lần lượt tăng 19,4% và 25,1% trong năm 2017.
Kịch bản 3: Dân chủ kiểm soát lưỡng viện
Hành trình giành thêm 2 ghế để chiếm thế đa số tại Thượng viện khá khó khăn với đảng Dân chủ khi mà có tới 25 vị trí của đảng này cùng nghị sĩ độc lập phải tái bầu. Phe Cộng hòa chỉ cần bảo vệ 9 ghế.
Kịch bản 3 là dấu hiệu tốt cho cơ sở hạ tầng. Phe Dân chủ có thể theo đuổi gói tăng chi 1.000 tỷ USD cho hạ tầng hoặc tăng lương liên bang tối thiểu lên 15 USD/giờ.
“Nếu phe Dân chủ kiểm soát lưỡng viện, vậy thì bạn đang chứng kiến sự chuyển dịch của từng lĩnh vực”, James Ragan, giám đốc quản lý tài sản tại D.A. Davidson, nói. Ông thích lĩnh vực công nghiệp bởi khả năng tăng chi hạ tầng nêu trên.
Kịch bản này còn thúc đẩy lĩnh vực nguyên liệu, theo Song.
Tuy nhiên, đây lại là tin xấu cho ngân hàng và chăm sóc sức khỏe. Phe Dân chủ có thể thắt chặt quản lý với các ngân hàng và công ty dược hơn là phe Cộng hòa. Ví dụ, thượng nghị sĩ Sherrod Brown, đảng Dân chủ, bang Ohio, người sẽ lãnh đạo Ủy ban Ngân hàng Thượng viện nếu phe Dân chủ kiểm soát Thượng viện, gần đây khẳng định ông sẽ mạnh tay hơn trong quản lý các thể chế tài chính và giảm giá thuốc.
BofAML cho rằng kịch bản 3 sẽ tác động xấu đến cổ phiếu các ngành trên.
Chris Krueger, giám đốc quản lý Cowen, nhận định bất kể kết quả bầu cử giữa kỳ thế nào, Trump vẫn nghiêng về bảo hộ thương mại. Ông dự đoán ông Trump thông báo áp thuế lên 267 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc sau bầu cử giữa kỳ và ngay trước khi thuế suất áp dụng với 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc trước đó nâng lên 25% vào đầu năm 2019.
“Khó có thể hình dùng tình trạng thương mại được cải thiện sau bầu cử giữa kỳ”, theo Krueger.
Kịch bản nào cho giá cà phê?
Hôm qua, giá cà phê đã giảm mạnh cho nhiều thông tin trái chiều khác nhau, nhưng đa phần là do ảnh hưởng từ cuộc bầu cử giữa kỳ tại Mỹ.
Kết quả cuộc bầu cử giữa kỳ này không tác động trực tiếp lên giá cà phê nhưng sẽ ảnh hưởng trực tiếp lên sức mạnh động USD, đồng BRL và các dòng vốn đầu tư nên qua đó sẽ ảnh hưởng tới giá cà phê.
Theo dự báo riêng của 123 Global, nếu Đảng Cộng Hòa củng cố vị trí như cũ thì giá cà phê sẽ ổn định và tăng. Ngược lại, một sự suy yếu vị thế của Đảng Cộng hóa sẽ có thể gây ra các bất ổn trong chính sách của Mỹ. Điều này có thể tác động khó lường lên giá cà phê.
Như Tâm/ Theo CNB